Młodzież z II LO nie zawodzi. Najmniejsza siemianowicka nekropolia ponownie uporządkowana
Ten niewielki kawałek Siemianowic o rozmiarach 10×15 metrów, wyodrębniony z pola murem z kamienia, ma ponad 150-letnią historię, a wiąże się z jeszcze dawniejszymi wydarzeniami.
Po raz pierwszy zaraza przywleczona została w te tereny w 1830 roku z Królestwa Kongresowego za sprawą wojsk rosyjskich.
W walczących z powstańcami listopadowymi oddziałach armii carskiej panowała wówczas epidemia cholery, którą Rosjanie zarazili się podczas wojny z Turcją (1828-1829). Tak więc za pośrednictwem Rosjan oraz Królestwa Kongresowego na ziemie Górnego Śląska i tym samym Michałkowic w latach 1830/1831 przywleczono azjatycką zarazę.
Potem jeszcze dwukrotnie nastąpił powrót zarazy, do roku 1838 i następnie raz jeszcze w latach 1847-49. Wtedy zebrała największe żniwo, gdyż były to lata nieurodzaju i związanego z tym wielkiego głodu. Epidemia cholery pochłonęła wtedy ok. 50 tysięcy mieszkańców Górnego Śląska.
Zgodnie z surowym rozporządzeniem władz pruskich, zmarłych na cholerę chowano z dala od osad ludzkich i kolonii mieszkalnych, dlatego teren dawnego cmentarza zlokalizowany jest na północnym zboczu Sośniej Góry. Jak do tego doszło mówią nam zachowane dokumenty.
O zapewnienie godnego pochówku ofiarom epidemii postarał się proboszcz michałkowickiej parafii ks. Antoni Stabik. W 1849 roku dokonał tego za zgodą władz pruskich. Ks. A. Stabik napisał wówczas do biskupa Melchiora Diepenbrocka –
Za powrotem z przechadzki doszła mnie wiadomość, że w parafii mojej wybuchła cholera i natychmiast pośpieszyłem do moich biednych parafian, których w kilku dniach blisko 50 wymarło. A ponieważ policja nie pozwoliła przywozić umarłych do Michałkowic, więc napisałem prośbę o pozwolenie poświęcenia miejsca na cmentarz na przełajskich polach i pogrzebania tam umarłych.
Michałkowickiemu proboszczowi biskup odpisał –
poświęć księże! Zaopatruj chorych, grzebaj umarłych, a my tu modlić będziem się za ciebie i za twoich nieszczęśliwych parafian.
W powstałej wtedy zbiorowej mogile zostali pogrzebani jedynie zmarli między 23 sierpnia a 25 września 1849 roku, a więc 23 osoby. Pozostałych pięciu zmarłych w tym czasie parafian złożono na cmentarzu w Michałkowicach.
Nekropolia została otoczona niskim murem ułożonym z surowych, wapiennych brył. Pośrodku znalazł się – postawiony z inicjatywy ks. Wilhelma Kopca żeliwny krzyż. Przy tej okazji ks. proboszcz W. Kopiec uporządkował również sam cmentarz. Do dziś przetrwał jedynie postument tamtejszego krucyfiksu, na którym widnieje napis – setna rocznica zmarłych 17.9.1949.
Ponownie cmentarzem zajął się Andrzej Białas. W latach 1998/1999 podczas pracy dokumentacyjnej dziejów Przełajki, zidentyfikował on pochowane na cmentarzu ofiary epidemii. Zakończenie prac A. Białasa zbiegło się w czasie ze 150 rocznicą powstania cmentarza. Dlatego okoliczni mieszkańcy, za sprawą radnego Teofila Krupanka uporządkowali cmentarz choleryczny i ufundowali postawienie nowego krzyża z wyrytą na nim nową datą 1999. Odnowiony cmentarz poświęcił miejscowy proboszcz ks. Jan Klimza.
Ale ma też cmentarz choleryczny nowa historię. Od 2008 roku, corocznie jesienią, porządkowaniem cmentarza zajmuje się koło ekologiczne oraz klasy przyrodnicze z II LO im. Jana Matejki w Siemianowicach Śląskich, pod kierunkiem mgr Adama Balona.
Nie inaczej było tego roku. Cmentarz Ofiar Cholery w Przełajce już posprzątany. Siłami kilkunastu licealistów i nauczycieli walka z chwastami, siewkami i odrostami drzew zostaje wygrana. Wszystko po to by o niego zadbać i jak najdłużej zachować dla przyszłości.
11 września w akcji sprzątania Cmentarza Cholerycznego w Przełajce (Siemianowice Śl.) wzięło udział 40 uczniów, nauczyciele, rodzice.
Uczestnicy tegorocznej akcji sprzątania cmentarza cholerycznego. Fot.www.facebook.com/mateja2lo/
(wykorzystano hasło w encyklopedia [https://www.silesia.edu.pl])
