Browar z Siemianowic [cz.2]
Dzięki inicjatywie uruchomienie małego browaru w pałacu Donnersmarcków, piwna marka z Siemianowic – jako Pałacowe – powraca do naszego miasta. Jednak niegdyś – i to przez ponad 130 lat – piwosze znali siemianowicki złocisty napój pod innymi nazwami. Część z nich przypominamy w naszej galerii etykiet siemianowickich piw.
Piwo z Siemianowic
Siemianowicki browar dokonał żywota w 2002 roku, kiedy – istniejący wciąż gmach – zamknięto na cztery spusty. Dwa lat po tym fakcie Roman Żyła udokumentował ten fragment siemianowickiej historii. Przypominając ją dzisiaj, z pracy p. Żyły korzystamy.
Tekst ten poświęcony jest historii największego browaru znajdującego się w Siemianowicach Śląskich przy ul. Browarowej 1 (dawna Braustrasse) – dziś zaułka ul. Sobieskiego.
Browar ten swego czasu warzył jedno z najlepszych w kraju piw ciemnych.
Nie wiadomo do dziś, czy daty w którym roku powstał i kto był jego założycielem są do końca pewne.
CZĘŚĆ 2
Zakład przetrwał szczęśliwie II wojnę światową i po znacjonalizowaniu wznowił 1 lutego 1945 roku produkcję należąc do Zjednoczenia Przemysłu Fermentacyjnego w Zabrzu 1951 roku. Po jego likwidacji pozostał w związku z zabrzańskim browarem pod nazwą firmową „ZABRZAŃSKIE ZAKŁADY PIWOWARSKO-SŁODOWNICZE”, produkując piwo słodowe, karmelowe oraz beczkowe jasne pełne tylko w korporacji z browarem zabrzańskim, o zawartości 11,7 % ekstraktu wagowo do 4,5 % alkoholu.
Od 1962 roku siemianowicki browar produkował samodzielnie, w skromnych ilościach piwo jasne, jedynie dla pokrycia zapotrzebowania miasta. W latach 1964-1965 przeprowadzono kapitalny remont obejmujący m.in. przebudowę hali obciągu piwa, co spowodowało kolejny wzrost produkcji, która wynosiła 45 000-50 000 hektolitrów rocznie. Siemianowiczanie spijali ponad 20% piwa produkcji własnego browaru, w stosunku do ogólnej ilości wypitego piwa.
1 września 1968 roku zaprzestano w Siemianowicach produkcji piwa jasnego i warzono piwo ciemne słodowe ze słodu jasnego z dodatkiem słodów: monachijskiego, karmelowego i barwiącego. W latach 70-tych piwo ciemne browaru z Siemianowic uzyskało znak jakości „1”, co oznaczało najwyższy poziom na rynku krajowym. Trzeba tu jednak dodać, że nie cała produkcja, nadal większość piwa sprzedawano bez znaku jakości. Piwo butelkowe stanowiło 1/3 produkcji, a resztę stanowiło piwo beczkowe.
Od 1 lipca 1975 roku zmieniono nazwę przedsiębiorstwa na „GÓRNOŚLĄSKIE ZAKŁADY PIWOWARSKIE W ZABRZU„. W latach 1983 i 1988 piwo ciemne siemianowickiego browaru zostało dwukrotnie wyróżnione na corocznych degustacjach piw z okazji „Chmielaków” w Krasnymstawie.
12 sierpnia 1991 roku z przedsiębiorstwa państwowego przekształcono firmę w jednoosobową spółkę skarbu państwa, zarejestrowaną pod nazwą „GÓRNOŚLĄSKIE ZAKŁADY PIWOWARSKIE S. A. W ZABRZU”. W skład zakładu wchodziło wtedy 6 browarów: Bytom, Częstochowa, Racibórz, Rybnik, Siemianowice i Zabrze. W latach 1992-1993 zarząd spółki ukierunkował produkcję na piwo ciemne słodowe 10,5 % ekstraktu wagowo do 2,8% alkoholu rozprowadzane w beczkach, a jego roczna produkcja wynosiła 74 000 hektolitrów.
Również w 1993 roku przeprowadzono kolejną modernizację, budując rurociąg z parą, biegnący do ul. Hutniczej (kosztem 300 000 marek niemieckich), co pozwalało na kolejne zwiększenie produkcji. Od tego czasu rozgrzana para do temperatury 130°C służyła do gotowania chmielowego napoju. W latach 1996-2002 nastąpiła kolejna zmiana nazwy na „BROWARY GÓRNOŚLĄSKIE S. A. W ZABRZU”.
Roman Żyła kończąc swą opowieść siemianowickich browarach napisał:
Oprócz opisanego powyżej browaru w Laurahutte, istniał w Siemianowicach Śl. drugi mniejszy browar, należący do rodziny Weisenbergów, o którym niewiele wiadomo z uwagi na nieliczne ślady w dokumentach i literaturze. Z całą pewnością został zbudowany w roku 1890 i działał do 1920 roku. Z posiadanych informacji na jego temat wynika, że w latach 1890-1903 należał do Emanuela Bohma (względnie Boehma), na co może wskazywać używana nazwa „EMANUEL BOHM BRAUEREI”, następnie w latach 1903-1920 do Isaaka Weinsenberga „BRAUEREI ISAAK WEISENBERG INH.”
Zgodnie ze spisem mieszkańców z lat 1914-1915 Isaak Weisenberg mieszkał w Siemianowicach w domu przy ul. Hermanstrasse 4 (dzisiejsza ul. Szeflera). Przypuszczalnie browar ten znajdował się w miejscu, gdzie później powstała Śląska Fabryka Cukrów „Hanka”. Jednakże z uwagi na brak konkretnych danych, lecz jedynie bazując na kilku poszlakach, trudno z całą pewnością określić miejsce lokalizacji tegoż browaru w Siemianowicach. Brak jakichkolwiek danych na temat asortymentu produkcji.
(część 1 / początek ) << zobacz także >>(część 3 / ostatnia)
